De prijs van goud 1

Ik had al veel dingen verzonnen met goud, maar echt inspiratie voor een quilt had ik nog niet. En dat terwijl de deadline, 1 februari, akelig snel dichterbij aan het komen was.
En toen zag ik op Canvas (België 2) het laatste stukje van een aflevering van "Panorama" over de winning van goud in de Amazone en de gevolgen die dat heeft voor mens en milieu en ik was geschokt. Ik ben toen gaan googelen en heb heel wat informatie gevonden en toen ik op weg van werk naar huis ik in de boekhandel dit tijdschrift zag:

waarin heel toevallig ook een groot artikel over de winning van goud stond, heb ik dat in het kader van mijn 'onderzoek' ook maar aangeschaft en doorgelezen. Ik kan nu wel pagina's vol gaan schrijven over de gevolgen van de winning van goud voor mens en milieu, maar dat is misschien een beetje veel, dus ik zal proberen het kort samen te vatten:

Goud heeft al eeuwen lang een grote aantrekkingskracht op mensen. Het is zeldzaam (de totale hoeveelheid goud die ooit is gewonnen is maar 161.000 ton), daardoor relatief waardevast en het ziet er gewoon mooi uit. Een gouden sieraad is een goed appeltje voor de dorst, zeker voor mensen die geen toegang hebben tot normale spaarbanken zoals nomaden en ook in deze onzekere tijden. Inmiddels zijn de rijkste, makkelijkst toegangelijke goudaders uitgeput en is de prijs van goud tot astronomische hoogten gestegen. Hierdoor is het rendabel geworden om ook goudhoudend gesteente, waarin minimieme gouddeeltjes zitten, te ontginnen. Om de één of andere reden bevindt zulk gesteente zich altijd in de mooiste en kwetstbaarste gebieden van de wereld, zoals het regenwoud in de Amazone of Indonesië. Het goud wordt gewonnen door het gesteente met een hogedruk spuit te verpulveren en daar dan vervolgens het goud uit te halen.
Deze manier van goudwinning laat een verwoesting achter in het oerwoud, grote gapende kraters vol met vies modderig water, waar de malariamug welig tiert, zoals op deze foto:

en in het oerwoud blijven grote hopen afgewerkt erts achter, voor de hoeveelheid goud nodig voor één trouwring moet ongeveer 250 ton erts worden uitgegraven. Helaas is dit nog niet het enige, het goud moet ook nog van het gesteente worden gescheiden. Dit kan met dure, schone methoden, maar het is veel makkelijker en goedkoper om het met kwik te doen. Het mengsel van goudhoudende verpulverde steen wordt geschud met kwik, dat zich aan het goud bindt en er als een soort klompje kan worden uitgevist. Vervolgens wordt het kwik met een brander van het goud afgedampt, de dampen verdwijnen ongecontroleerd in de omgeving. De winning van goud is de grootste bron van door mensen in het milieu gebracht kwik.

En dan heb ik het nog niet eens gehad over de ellendige arbeidsomstandigheden van de mijnwerkers die het goud winnen; over een maand werken zonder loon en dan de laatste dag zoveel goudhoudend gesteente als je maar kunt dragen mee naar huis mogen nemen en dan maar moeten afwachten of er daadwerkelijk iets in zit; over de Boliviaanse vrouwen die de restanten uit de mijn kapot slaan en bij gebrek aan kinderopvang hun kinderen ook maar laten meewerken, over de steden zonder enige voorzieningen zoals riolering, afvalverwijdering en politie midden in het oerwoud uit de grond zijn gestampt en waar duizenden mensen wonen, over de mensen die hun huis en haard moeten verlaten omdat de overheid een groot bedrijf een concessie heeft gegeven voor het winnen van goud en ga zo maar door.

Nou vind ik goud heel mooi, maar als ik dit zo lees dan denk ik dus "laat maar", het goud mag dan wel blinken, maar voor de rest is het doffe ellende.
En nu ben ik dus aan het proberen om dit alles in een quiltje te verwerken, dat niet al te deprimerend is, maar daarover later meer.

This post is crossposted on Margeeths quiltblog